واژن همه افراد به خصوص در صورت سلامت، بوی ملایمی دارد. بوی واژن در واکنش به رابطه جنسی، قاعدگی، بارداری و غیره تغییر می کند. با این حال بوی شدید و ناخوشایند ناحیه تناسلی به خصوص اگر با ترشحات همراه باشد میتواند نشانه مشکلی در سلامت واژن مانند واژینیت یا همان عفونت واژن باشد.
بوی غیر طبیعی واژن چیست؟
همان طور که گفته شد همه واژنها در حالت طبیعی، بوی ملایمی دارند. بویی که از آن منتشر می شود، اطلاعاتی راجع به سبک زندگی، فعالیتهای روزانه و سلامتی تان در اختیار شما قرار می دهد، مثلا اغلب بوی ناحیه تناسلی در چرخه قاعدگی متفاوت می شود. ترشحات واژن اغلب در اواسط سیکل قاعدگی، محسوس ترین بو را دارد. پس از ورزش یا رابطه جنسی نیز ممکن است بوی شدیدی از واژن متصاعد شود.
توجه داشته باشید که بوی واژن همانند بوی بدن، در هر فرد متفاوت است و این کاملا طبیعی است.
بوی شدید، ناآشنا و ناخوشایند آن به خصوص اگر بیش از چند روز طول بکشد و شبیه بوی ماهی باشد طبیعی نیست. علت این وضعیت میتواند مشکلی در سلامتی باشد، مثلا بوی بد دستگاه تناسلی زنان اگر همراه با علائم دیگری مانند ترشحات سفید – خاکستری، احساس سوزش و خارش در واژن باشد احتمال زیادی دارد که نشان دهنده مشکلی در دستگاه تناسلی باشد.
توضیحات شکل) در بالای تصویر رحم در وسط و تخمدانها در دو طرف آن نشان داده شده اند که توسط لوله های فالوپ به رحم وصل شده اند. پس از رحم به ترتیب دهانه رحم، واژن و سوراخ واژن که توسط لبه های داخلی واژن احاطه شده است، نشان داده شده اند.
علت بوی بد واژن چیست؟
بوی واژن بستگی به میزان pH یا اسیدیته واژن دارد. انواع مختلف باکتریها در واژن زندگی می کنند و در مجموع، فلور واژن را تشکیل می دهند. فلور یا فلورا (flora) در واقع اکوسیستمی است متشکل از میکروارگانیسمهای مختلف (انواع میکروبها) که در کنار هم در یک محدوده مشخص زندگی می کنند.
جمعیت باکتریها در بدن در تعادل ظریفی قرار دارد تا زمانی که میزان اسیدیته واژن در سطح نرمال و درست، حفظ شود فلور نرمال و طبیعی حفظ می شود. اسیدیته سالم ناحیه تناسلی جلوی رشد عفونت ها را می گیرد. عفونت عامل آن است. به عبارت دیگر، عدم تعادل در فلور واژن باعث می شود واژن بوی بد و ناخوشایند بدهد.
درمان های خانگی بوی بد واژن
در صورتی که اوضاع بوی بد واژن وخیم باشد مراجعه به پزشک ضروری است، اما در مراحل اولیه و ابتدایی رعایت موارد زیر میتواند مفید واقع شود.
رعایت بهداشت جنسی برای خلاصی از بوی بد واژن
- استفاده از کاندوم در طول رابطه جنسی: با این کار از شیوع بیماری هایی که از راه رابطه جنسی انتقال پیدا میکنند نیز جلوگیری خواهید کرد.
- شیو کردن و از بین بردن موهای زائد ناحیه تناسلی: این کار از تجمع باکتری ها و بروز عفونت جلوگیری خواهد کرد.
- استحمام پس از رابطه جنسی: باقی ماندن ترشحات جنسی میتواند با گذر زمان سبب بو گرفتن ناحیه تناسلی شود.
تغذیه و پوشش مناسب برای از بین بردن بوی واژن
- استفاده از لباس زیرهای نخی و گشاد: با این کار رطوبت در ناحیه تناسلی باقی نمیماند و احتمال بو گرفتن یا عفونت این بخش کاهش میابد.
- استفاده از پدهای روزانه و تعویض مرتب آنها: پدهای روزانه مانع از باقی ماندن ترشحات واژن بر روی لباس زیر خواهند شد.
- خوردن خوراکی های مفید برای ازبین بردن بوی واژن: آناناس، ماست شیرین نشده و شنبلیله از جمله مواردی هستند که میتوانند برای از بین بردن بوی واژن مفید واقع شوند.
- قرار دادن دستمال کاغذی های مرغوب و فاقد عطر در سرویس بهداشتی: استفاده از چنین دستمال کاغذی هایی برای خشک کردن ناحیه تناسلی میتواند از بروز خارش و عفونت ناحیه تناسلی جلوگیری کند.
- استفاده از ژل های بهداشتی: با مشورت پزشک برای شستشوی ناحیه تناسلی از ژل های بهداشتی مخصوص استفاده کنید.
همچنین بخوانید : علت و درمان تیرگی واژن چیست؟
بوی طبیعی واژن چگونه است؟
بسیاری از سیگنالهای بویی واژن در کوتاه مدت با تغییر اسیدیته، تغییر می کند و این جای نگرانی ندارد. مثلا:
- اگر بوی واژن کمی ترش شده است ممکن است نشان دهنده این باشد که pH در فلور واژن کمی اسیدی تر از معمول است. این بو ناشی از فعالیت گروهی از باکتریهای خوب واژن با نام لاکتوباسیلوس است. برخی افراد بوی آن را شبیه مخمر (شبیه بوی خمیر ترش که برای پخت نان استفاده می شود) توصیف می کنند.
- بوی کمی شیرین یا شیرین تلخ، (مانند بوی مولاس یا نان زنجبیلی) ممکن است نشانه این باشد که اسیدیته تغییر کرده است.
- ترشحات در دوران قاعدگی ممکن است بوی کمی فلزی مانند بوی سکه مسی بدهند، این به این خاطر است که خون پریود حاوی آهن است.
- اگر ناحیه تناسلی بوی شبیه آمونیاک بدهد ممکن است نشان دهنده این باشد که بقایای ادرار بر روی ناحیه تناسلی است و یا این که بدنتان کم آب (دهیدراته) شده است.
- بوی راسو مانند یا بوی شبیه به بوی بدن میتوان نشان دهنده استرس داشتن شما باشد و به این معنی است که غدد تعریق بیش از حد فعالیت کرده اند.
تغییر موقتی بوی واژن وضعیتی عادی است و اغلب خود به خود برطرف می شود. بو ممکن است به تغییرات هورمونی یا حتی رژیم غذایی نیز برگردد، مثلا غذاهایی که بوی شدیدی دارند مانند سیر یا ماهی، باعث تغییر بو می شوند. با این حال بوی ناخوشایندی که برطرف نمی شود باید جدی گرفته شود و به دنبال بررسی علت آن بر آیید.
چه عواملی باعث بوی بد واژن می شوند؟
عدم تعادل در جمعیت باکتریهای واژن باعث التهاب و عفونت (واژینیت) در این محدوده می شود. شایعترین انواع عفونت واژن که بوی بدی ایجاد می کنند، علائم دیگری مانند ترشحات غیر طبیعی واژن نیز به وجود می آورند. شایعترین عوامل آن عبارتند از:
- واژینوز باکتریال: عفونتی است که در اثر عدم تعادل در فلور واژن ایجاد می شود. واژینوز باکتریال یا به اختصار، بی وی مسئول بیشتر موارد بوی ماهی مانند واژن است. بوی ماهی مانند، ممکن است پس از رابطه جنسی شدیدتر شود. یک نشانه دیگر این عفونت، ترشحات سفید – خاکستری یا خاکستری است.
- تریکومونیاز: تریکومونیاز یا تریکوموناس یک عفونت مقاربتی است که توسط یک انگل ایجاد می شود. این عفونت همیشه علامت ندارد اما در صورتی که داشته باشد، میتواند بوی ماهی مانند (شبیه به واژینوز باکتریال) و یا بوی کهنگی و ماندگی ایجاد کند. علامت دیگر این عفونت، ترشحات زرد مایل به سبز است.
- اگر فراموش کرده اید تامپون را خارج کنید، یا در تعویض آن تاخیر کرده اید ممکن است بوی مانند گوشت فاسد حس کنید، بو با خارج کردن تامپون از بین می رود.
در موارد نادر، بوی واژن نشانه یکی از موارد زیر میتواند باشد:
- فیستول ریکتوم – واژن: وضعیت نادری است که در آن سوراخی بین مجرای راست روده (که به مقعد منتهی می شود) و واژن ایجاد می شود و مواد مدفوع از طریق آن به واژن نشت می کنند. نشت مدفوع باعث ترشحات با بوی متعفن از واژن می شود.
- سرطان واژن: از علائم آن ترشحات غلیظ واژن همراه با بوی شدید است.
- سرطان دهانه رحم: علائمی مانند ترشحاتی با بوی بد و شدید ایجاد می کند.
چه چیزی باعث بوی بد ناحیه تناسلی در بارداری می شود؟
واژینیت یک عامل شایع بوی ناخوشایند واژن در بارداری است. با این حال عوامل دیگر نیز ممکن است چنین وضعیتی را به وجود بیاورند.
بسیاری از مردم افزایش حس بویایی در بارداری را گزارش می کنند. علاوه بر این، ویار ممکن است باعث شود غذاهای متفاوتی بخورید که بر بوی واژنتان تاثیر می گذارد. افزایش گردش خون به واژن و تغییر هورمونهای بارداری مانند استروژن و پروژسترون و پرولاکتین نیز بر اسیدیته واژن و بوی آن تاثیر می گذارد.
بوی ناحیه تناسلی پس از زایمان نیز وضعیتی طبیعی است. هنگامی که رحم به وضعیت پیش از بارداری برمی گردد، خون، مخاط و ذرات دیگر باقی مانده از دوران بارداری (لوشیا در انگلیسی، زَچِگی در فارسی و نفاس در عربی ) را آزاد و دفع می کند. زچگی بوی کهنگی فلزی مشابه بوی خون پریود دارد. در صورتی که پس از زایمان علاوه بر بوی بد واژن با مشکلاتی چون از بین رفتن خاصیت ارتجاعی واژن و تکرر ادرار نیز مواجه شده اید توصیه میکنیم مقاله لیزر co2 فرکشنال واژن را نیز مطالعه فرمایید.
چگونه از بو گرفتن واژن جلوگیری کنیم؟
- حفظ بهداشت بدن
- پرهیز از شستشوی داخل واژن
- پوشیدن لباس نازک و منفذ دار که عبور جریان هوا از طریق آن به سهولت انجام شود.
- نوشیدن مقدار زیادی آب در روز
- محافظت از واژن در رابطه جنسی
علت آن چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک برای مشخص کردن علت آن، ابتدا معاینه واژن انجام می دهد و سپس ممکن است از ترشحات واژن نمونه بگیرد. شایعترین علت بوی بد ناحیه تناسلی، عفونت باکتری گاردنلا واژینالیس (Gardnerella vaginalis) است که بوی ماهی مانند ایجاد می نماید.
درمان بوی بد واژن چیست؟
در یک سوم موارد این مشکل بدون درمان خود برطرف می شود، اما اگر چنین نشد، به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که عفونت باکتری تایید شود، یک دوره درمان با آنتی بیوتیک برایتان تجویز می شود. آنتی بیوتیک ممکن است به صورت قرص یا کرم تجویز شود.
از جمله چرک خشک کن هایی که برای درمان بی بد واژن استفاده می شوند عبارتند از:
- کلیندامایسین
- مترونیدازول
- تینیدازول
در چه صورت باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر استشمام بوی بد از واژن مدتی طول بکشد و ظرف چند روز برطرف نشود یا در صورتی که با ترشحات، سوزش و خارش واژن همراه است باید به پزشک مراجعه کنید.
اگر به پزشک مراجعه نکنم چه می شود؟
توجه داشته باشید که بسیاری از عفونتهای واژن میتوانند به رحم یا لوله های فالوپ گسترش پیدا کنند. همچنین واژینیت احتمال ابتلا به بیماریهای مقاربتی را افزایش می دهد. از طرفی برخی از عفونتها بارداری را با عواقب و خطراتی همراه می کنند، برای مثال، زنان بارداری که عفونت واژن یا بوی بد واژن دارند بیشتر در خطر زایمان زودرس، وزن کم کودک در حین تولد و عفونت مایع آمنیوتی و عوارض دیگر قرار دارند.
آیا بوی بد واژن نشانه بارداری است؟
خیر، بوی بد واژن به تنهایی نمیتواند نشانه بارداری باشد، اما ممکن است تغییر ذائقه غذایی به دلیل ویار بارداری سبب تغییر بوی واژن شود. همچنین بوی بد واژن در این دوران میتواند نشانه ای بر عفونت باکتریایی واژن باشد.
