برخی از اقدامات پزشکی با هدف شناسایی یک بیماری یا درمان آن برای اغلب افراد ترسناک به نظر می رسند. مثل زمانی که خانم ها برای انجام معاینات یا درمان بیماری مجبور به مراجعه به پزشک زنان هستند. اما واقعیت این است که آن ها آن قدر که فکر می کنیم ترسناک نیستند، به خصوص زمانی که چنین اقدامی توسط یک متخصص واقعی انجام شود. در این مقاله می خواهیم برای آگاهی بیش تر و رفع استرس های احتمالی، روش هیستروسکوپی و نحوه و علت انجام آن را به طور کامل بررسی کنیم.
هیستروسکوپی چیست؟
هیستروسکوپی یک معاینه بصری دیواره های رحم و کانال دهانه رحم با استفاده از یک ابزار نوری نازک است. به این صورت که یک دستگاه آندوسکوپی به نام هیستروسکوپ از طریق کانال دهانه رحم به داخل رحم وارد می شود. با استفاده از آن، متخصص زنان می تواند وضعیت حفره رحم، زوایای لوله و دهانه رحم را در آن زمان ارزیابی کند.
این روش به پزشک این امکان را می دهد که هر دو روش تشخیصی و درمانی را با حداقل ضربه، بدون برش اضافی و کاملا بدون درد انجام دهد. این روش با توجه به نوع آن در مطب انجام گرفته و ممکن است نیاز به بی حسی موضعی یا منطقه ای داشته باشد و در مواردی که نیاز به جراحی است، در بیمارستان ممکن است بیهوشی عمومی انجام شود.
اطلاعات بیشتر : از لاپاراسکوپی برای چه مواردی استفاده می شود ؟
انواع هیستروسکوپی
هیستروسکوپی برای دو نوع تشخیصی و جراحی انجام می شود که کاربردهای متفاوتی دارند:
- هیستروسکوپی تشخیصی: برای بررسی اختلالات و یا بیماری های ایجاد شده مثل: دلایل سقط جنین، تومورهای سرطانی، فیبروم، پولیپ و ... استفاده می شود.
- هیستروسکوپی جراحی: برای درمان بیماری ها و نمونه برداری کاربرد دارد.
کاربردهای هیستروسکوپی چیست؟
- تایید و بررسی آزمایش های دیگر
- تشخیص علت قاعدگی های غیر معمول، سنگین یا درد لگن
- بررسی علت خونریزی رحمی
- باز کردن لوله های رحم
- تشخیص و درمان فیبروم ها، پولیپ ها و آندومتریوز
- برداشتن بافت پوشش های آندومتری
- تشخیص و درمان ناباروری
- تشخیص و درمان سقط مکرر جنین
- تشخیص سرطان و درمان آن
- تشخیص و درمان سپتوم
- تشخیص و برداشتن بافت جفت پس از تولد
- برداشتن دستگاه داخل رحمی شکم (IUD)
- انجام بیوپسی
مزایای انجام هیستروسکوپی
از مزایای این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- روشی دقیق با کم ترین ناهنجاری و آسیب
- کاهش زمان بهبودی
- درد کم
- کاهش چسبندگی و کاهش احتمال عفونت های احتمالی
- درمان و تشخیص سرپایی
- صرفه جویی در هزینه
آماده شدن برای عمل هیستروسکوپی
قبل از این عمل، باید اقداماتی را انجام دهید که شامل موارد زیر هستند:
- انجام آزمایش های خون و ادرار تجویزی پزشک
- بررسی بیماری های مقاربتی توسط پزشک
- بررسی عفونت و در صورت وجود درمان آن
- در صورت مصرف هرگونه دارو حتما به پزشک اطلاع دهید. چرا که ممکن است نیاز باشد مصرف برخی داروها قبل از عمل قطع شود.
- اگر باردار هستید پزشک را مطلع کنید.
- مصرف نوشیدنی و مایعات را از شب قبل قطع کنید.
- قبل از عمل مثانه را خالی کنید.
عمل هیستروسکوپی چگونه انجام می شود؟
در ابتدا بیمار همانند زمان معاینه زنان بر روی صندلی نشسته و پاهای خود را در رکاب قرار می دهد. پزشک دستگاه اسپکولوم را وارد واژن کرده و سپس از طریق دهانه رحم دستگاه هیستروسکوپی را وارد می کند. پس از آن به خاطر پاک کردن سطح رحم و گشاد کردن آن، به آرامی گاز مایع یا دی اکسید کربن از طریق دستگاه به رحم فرستاده می شود. پزشک با استفاده از نور و دوربینی که در انتهای هیستروسکوپ وجود دارد، می تواند هر گونه مشکلی را تشخیص داده و حتی درمان کند. در صورت نیاز به جراحی و درمان، پزشک از ابزارهای جراحی نیز استفاده خواهد کرد.
مدت زمان انجام هیستروسکوپی، با توجه به تشخیصی و یا جراحی بودن آن متغیر است و می تواند بین پنج دقیقه تا یک ساعت طول بکشد.
عوارض انجام هیستروسکوپی تشخیصی یا درمانی
این روش یکی از بی خطرترین عمل ها محسوب می شود اما ممکن است مانند هر روش دیگری دارای خطرات و یا عوارضی باشد اما احتمال بروز این عوراض زیر 1 درصد است که شامل موارد زیر می شود:
- ایجاد عفونت
- بروز خونریزی شدید
- ایجاد زخم داخل رحمی
- واکنش یا عوارض مربوط به بیهوشی
- امکان آسیب دیدن دهانه رحم، رحم، روده یا مثانه
- بروز حساسیت یا واکنش به گازی که برای بزرگ کردن رحم استفاده می شود.
بعد از عمل در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:
- تب
- لرز
- خونریزی شدید
- درد شدید
هیستروسکوپی با بارور شدن مرتبط است؟
در مواردی که زوج ها اقدامات ناباروری را انجام داده اند و موفقیت آمیز نبوده است، از این روش می توان برای پیدا کردن علت ناباروری و در برخی موارد درمان آن استفاده کرد.
بعد از هیستروسکوپی، بارداری صورت می گیرد؟
زوجین می توانند بعد از هیستروسکوپی، در صورت رفع پولیپ، میوم و چسبندگی رحمی به شرط باز بودن لوله رحم، زیر نظر پزشک اقدام به بارداری کنند.
اطلاعات بیشتر : چسبندگی لگن چه علائمی دارد؟
هزینه عمل هیستروسکوپی
هزینه این عمل با توجه به نوع آن، مشکل و نوع بیماری، مرکز مراجعه و پزشک معالج متفاوت خواهد بود.
آیا گزینه های جایگزینی به جای هیستروسکوپی وجود دارد؟
برخی روش های تشخیصی وجود دارند که می توان به جای این روش از آن ها استفاده کرد:
در این روش پزشک دستگاهی را وارد واژن کرده و با استفاده از امواج رادیویی و دریافت تصاویر، بررسی های لازم را انجام می دهد.
توسط پزشک دستگاهی وارد واژن شده و با یک مکش، پوششی از بافت رحم برداشته می شود.
چه نکاتی را بعد از انجام عمل هیسترسکوپی باید رعایت کنید؟
- تا 2 الی 3 هفته بعد از عمل از داشتن رابطه جنسی پرهیز کنید.
- بعد از عمل امکان حمام کردن وجود دارد اما تا یک هفته از رفتن به استخر و سونا و استفاده از وان خودداری کنید.
- از تامپون استفاده نکنید.
- در صورت تجویز آنتی بیوتیک، حتما مصرف آن را جدی گرفته و بدون مشورت با پزشک مصرف را قطع نکنید.
- در صورت بروز علائم حتما با پزشک مشورت کنید.
- برای اقدام به بارداری، حتما زیر نظر پزشک قرار گیرید.
موارد منع استفاده از عمل هیسترسکوپی
پزشک در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر، این روش را برای بیمار تجویز نخواهد کرد:
- بارداری
- عفونت واژن و رحم
- عفونت های ادرای
- سرطان های رحمی
- بیماری التهاب لگن
- بیماران قلبی و ریوی
خلاصه
هیستروسکوپی یک معاینه ابزاری برای بررسی رحم و دیواره رحم است که در آن، یک هیستروسکوپ از طریق واژن به دهانه رحم وارد می شود و به پزشک اجازه می دهد تصویر کاملی از ناحیه مورد نظر را دیده و برای تشخیص و درمان سرپایی بیماری و اختلالات از آن استفاده کند. این روش دارای مزایای بسیاری نسبت به جراحی های عمومی است و دوره نقاهت و عوارض کم تری نیز دارد.
