سرطان دهانه رحم، سومین علت شایع مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان در کشورهای در حال توسعه است. تشخیص زودهنگام در پیشگیری و درمان این بیماری موثر است و می تواند از پیشرفت سلول های سرطانی پیشگیری کند. درمان لایه برداری دهانه رحم از جمله روش هایی است که می تواند در تشخیص و بهبودی بیمار موثر واقع شود. در این مقاله بطور جامع به چگونگی انجام کونیزاسیون و سوالات متداول بیماران می پردازیم.
سرطان دهانه رحم
یکی از شایع ترین بیماری های دستگاه تناسلی در زنان، سرطان دهانه رحم است که در صورت عدم درمان می تواند سلامت فرد را بطور جدی تهدید کند. قرار گرفتن در معرض عفونت HPV، از جمله دلایل ابتلا به این بیماری است که از طریق مقاربت جنسی منتقل می شود. وقتی این ویروس وارد بدن می شود، سیستم ایمنی از آسیب رساندن به آن جلوگیری می کند و به دنبال آن ویروس تا سال ها زنده می ماند و به تشکیل سلول های سرطانی در دهانه رحم منجر می شود. این بیماری از طریق آزمایش پاپ اسمیر و کولپوسکوپی قابل تشخیص است و درمان لایه برداری دهانه رحم در اکثر مواقع برای بهبود بیمار موثر واقع می شود.
کونیزاسیون conization؛ نمونه برداری از دهانه رحم
مخروط برداری از دهانه رحم که در اصطلاح پزشکی به آن کونیزاسیون گفته می شود، روشی برای درمان دیسپلازی دهانه رحم و تشخیص سلول های پیش سرطانی است. در این روش درمانی جراح بخشی از بافت غیرطبیعی دهانه رحم را برداشته و برای بررسی سلول های پیش سرطانی آزمایش می کند. این نوع درمان اغلب به دنبال غیرطبیعی بودن تست پاپ اسمیر و برای درمان و رسیدن به تشخیص نهایی انجام می شود.
لایه برداری از دهانه رحم چگونه انجام می شود؟
کونیزاسیون توسط پزشک متخصص زنان انجام می شود. در این روش ابتدا باید بیمار برای معاینه لگن آماده شود و تحت بیهوشی قرار بگیرد. در مرحله بعد، جراح از طریق یک اسپکلوم آغشته به مواد لغزنده، دیواره های واژن را باز کرده و معاینه لگن را انجام می دهد. اسپکلوم ، وسیله ای است که دیواره واژن را در طول جراحی باز نگه می دارد و فرایند جراحی را تسهیل می کند. سپس پزشک یک کولپوسکوپ در واژن شما قرار می دهد تا بتواند دهانه رحم را بهتر ببیند. کولپوسکوپ نوعی ذره بین است که توسط پزشک به ناحیه مورد نظر هدایت می شود. در مرحله بعد جراح شما بافت غیر طبیعی را از رحم برش می دهد و آن را خارج می کند. آسیب شناس بافت خارج شده را بررسی می کند تا مطمئن شود جراح تمام بافت غیر طبیعی را بردشته و فقط بافت طبیعی رحم باقی مانده است.
اطلاعات بیشتر : نارسایی دهانه رحم (Incompetent cervix) چیست؟
کاربرد کونیزاسیون
کونیزاسیون روشی است که علاوه بر تشخیص، به عنوان هدف درمان مورد استفاده قرار می گیرد. بعد از جراحی، نمونه برداشته شده از دهانه رحم، برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می شود. درصورتی که نتایج آزمایش نشان دهنده سلول های سرطانی نباشد، درمان در این مرحله به پایان می رسد و سلول های غیرطبیعی خارج شده و فقط بافت سالم باقی می ماند. در غیر این صورت بیمار باید برای درمان های جدی تر اقدام کند.
مراقبت های بعد از درمان لایه برداری دهانه رحم
بعد از اتمام عمل کونیزاسیون لازم است برای بهبودی سریع تر و بازگشت به وضعیت عادی برخی دستورالعمل های درمانی را دنبال کنید. از این رو پزشک توصیه های به شما ارائه می دهد که لازم است تا زمان معاینه بعدی آن ها را رعایت کنید. برخی از این توصیه ها عبارتند از:
- از بلند کردن اجسام سنگین و انجام فعالیت فعالیت های بدنی شدید و ورزش خودداری کنید.
- 4 هفته بعد از جراحی از از مقاربت جنسی خودداری کنید.
- بعد از جراحی استفاده از تامپون ممنوع است می توانید پد بهداشتی را جایگزین کنید.
- تا معاینه بعدی توسط پزشک از دوش واژینال و شنا کردن پرهیز کنید.
عوارض جانبی و خطرات کونیزاسیون
با وجود ایمن بودن این روش درمانی، مانند سایر روش ها خالی از عوارض نیست و ممکن است خطراتی به دنبال داشته باشد. برخی از عوارض مرتبط با بیوپسی مخروطی عبارتند از:
- خونریزی بعد از جراحی
- احتمال لخته شدن خون
- ابتلا به عفونت
- باریک شدن و تنگ شدن دهانه رحم
- افزایش احتمال خطر زایمان زودرس در بارداری های آینده
- آسیب به اندام های مجاور مانند مثانه و روده
تفاوت کونیزاسیون و درمان با LEEP
برش به وسیله حلقه الکتروسرجیکال (LEEP) روش دیگری برای برداشتن بافت غیر طبیعی دهانه رحم است. در این روش با استفاده از یک حلقه سیمی دارای بار الکتریکی سلول های غیر طبیعی دهانه رحم حذف می شوند. هردو روش برای درمان بیماری واحدی کابرد دارند، اما درمان لایه برداری دهانه رحم، ازطریق کونیزاسیون روش پیچیده تری است و بر خلاف روش LEEP به بیهوشی نیاز دارد. علاوه بر این، مخروط برداری مدت زمان بهبودی طولاتی تری دارد و با عوارض بیشتری همراه است.
سوالات متداول
خیر. برای انجام این روش از داروی بیهوشی استفاده می شود. با این حال در برخی موارد ممکن است پزشک بی حسی موضعی را برای بی حس کردن نقاط تحت درمان پیشنهاد کند. در هرصورت در طول جراحی دردی حس نخواهید کرد.
برای انجام جراحی کونیزاسیون نیازی به بستری شدن نیست و چند ساعت بعد از جراحی مرخص می شوید. بعد از عمل، علائم حیاتی شامل فشار خون، نبض، میزان درد و خونریزی شما برسی می شود و در صورت صلاحدید پزشک می توانید به خانه بروید.
کونیزاسیون نوعی جراحی سرپایی است و چند ساعت بعد از آن می توانید از بیمارستان مرخص شوید. بعد از یه هفته استراحت می توانید به محل کار خود بازگردید. البته در صورتی که شغل شما مستلزم بلند کردن اجسام سنگین یا ساعت ها کار سرپایی است، لازم است تا دو هفته در منزل استراحت کنید.
بله ، مخروط برداری می تواند سرطان دهانه رحم را در مراحل اولیه درمان کند. این روش با تشخیص تغییرات سلولی پیشرفته و پیش سرطانی در تشخیص زودهنگام و پیشگیری از ابتلا به موارد جدی تر نیز موثر است.
بعد از اینکه بخشی از بافت رحم توسط جراح برداشته شد، برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه می رود و نتایج مشخص می کند که آیا سلول ها طبیعی هستند یا سرطانی. در اکثر موارد بعد از لایه برداری از دهانه رحم بهبودی حاصل می شود، اما در مواقعی که آزمایش های بافت شناسی نشان دهنده سلول های پیش سرطانی باشد ، لازم است بیمار برای درمان های جدی تر اقدام کند.
بعد از انجام جراحی ، در صورتی که هریک از علائم زیر را مشاهده کردید به پزشک متخصص مراجعه کنید:
- تب و لرز
- تنگی نفس و احساس گیجی
- تورم و احساس گرفتگی در پاها
- ترشحات بد بو از واژن
- نیاز به تعویض نوار بهداشتی هر دو ساعت یکبار
- دردی که با دارو برطرف نمی شود.
