یکی از مشکلاتی که بسیاری از زنان با آن مواجه هستند، تیرگی پوست اندام تناسلی است. در اصلاح پزشکی به تیره شدن پوست در اثر اجتماع بیش از حد رنگدانه ها hyperpigmentation گفته می شود. این مشکل ممکن است به دلایل مختلفی همچون اصطکاک، تعریق، مشکلات هورمونی و سبک زندگی غلط ایجاد شود. درمان تیرگی واژن شامل طیف وسیعی از درمان های خانگی و درمان پزشکی به واسطه لیزر و کربوکسی تراپی است. در این مقاله به دلایل ایجاد این عارضه و انواع درمان ها خواهیم پرداخت.
علت و دلایل ایجاد تیرگی واژن
شواهد بدست آمده از یافته های بالینی نشان دهنده نقش تغییرات هورمونی، در ایجاد تیرگی اندام های تناسلی است. سلول تولید کننده رنگدانه موسوم به ملانوسیت وظیفه تولید رنگ دانه های پوست را به عهده دارد. در صورتی که فعالیت این سلول افزایش پیدا کند، پوست بدن دچار تیرگی می شود. تغییرات هورمونی از طریق افزایش فعالیت سلول های ملانین باعث ایجاد تیرگی در واژن و اطراف آن می شود.
استفاده از لباس های نامناسب و جذب امکان اکسیژن رسانی به اندام های جنسی را محدود می کنند و باعث افزایش رطوبت در این ناحیه می شود. از این طریق، اصطکاک چین های پوستی و سایش پوست با لباس باعث تیره شدن پوست واژن می شود. بطور کلی هر عاملی که اصطکاک ناحیه تناسلی را افزایش دهد می تواند منجر به ایجاد تیرگی شود. پیاده روی، دوچرخه سواری، ورزش و ماساژ بیش از حد ناحیه تناسلی، از جمله عواملی هستند که در ایجاد این عارضه نقش دارند.
به دنبال افزایش سن، تغییراتی در بافت، شکل و رنگ اندام های تناسلی ایجاد می شود. دلیل این امر کاهش ضخامت واژن و نازکتر شدن بافت چربی است. تیرگی پوست در اثر افزایش سن امری طبیعی و اجتناب ناپذیر است و نمی توان از آن جلوگیری کرد، مگر اینکه با انجام برخی اقدامات بروز این اتفاق را به تعویق بیندازیم. در ادامه این مقاله برخی از موثرترین اقدامات پیشگیرانه را بررسی خواهیم کرد.
زنان مبتلا به این اختلال تیرگی هایی را در پوست اطراف واژن تجربه می کنند که به آن “اکانتوز نیگریکانس” گفته می شود. این عارضه به دلیل افزایش ترشح هورمون های مردانه آندروژن ایجاد می شود و باعث ایجاد تغییر در بافت و رنگ واژن می شود.
اصلاح موهای زائد از طریق تحریک لایه های پوست، در تیرگی واژن نقش دارد. طی فرانید تراشیدن مکرر موها ترشح ملانین افزایش یافته و باعث ایجاد تیرگی در این نواحی می شود. با جایگزین کردن لیزر بجای اپیلاسیون می توان از بروز این اتفاق جلوگیری کرد.
یکی از دلیل دیگر تیرگی واژن در اثر افزایش وزن و به دنبال آن اصطکاک چین های پوستی است.
عفونت های واژن مانند عفونت های قارچی، مخمری، باکترایایی و … در ایجاد تیرگی اندام های تناسلی نقش دارند.
سایر علل ایجاد تیرگی در اندام تناسلی عبارتند از:
- کمبود مواد معدنی و ویتامین های مورد نیاز بدن
- بارداری
- اختلالات پوستی و کبدی
- اختلالات تیروئید ( کمکاری و پرکاری تیروئید )
- عفونت های پوستی
- عدم رعایت بهداشت ناحیه تناسلی
درمان های پزشکی تیرگی اندام تناسلی
- لیزر درمانی:
سفید کردن تیرگی اندام تناسلی توسط لیزر، به واسطه تاباندن انرژی در جهت از بین بردن لایه های تیره پوست و کلاژن سازی انجام می شود. این روش هیچگونه خراش و آسیبی به ساختار پوست وارد نمی کند. لیزر درمانی سرپایی است، بطور معمول 30 دقیقه زمان می برد و با توجه به اهداف درمان تعداد جلسات از طرف پزشک تعیین خواهد شد. اما بطور معمول طول درمان شامل 3 تا 5 جلسه است. این روش عموما بدون درد است با این حال ممکن است پزشک از بی حسی موضعی برای شما استفاده کند. لیزر درمانی اثربخشی بالایی دارد و روش ایمن و کم تهاجمی محسوب می شود.
- به مدت 5 روز بعد از انجام لیزر از برقراری رابطه جنسی اجتناب کنید.
- انجام فعالیت های بدنی سنگین و ورزش به مدت 10 روز ممنوع است.
- از پوشیدن لباس های تنگ و نامناسب اجتناب کنید.
- ناحیه تناسلی را پس از هربار شستشو با دستمال مناسب خشک کنید.
- رعایت بهداشت اندام تناسلی را فراموش نکنید.
- کربوکسی تراپی ( carboxytherapy):
درمان با کربوکسی تراپی شامل استفاده از گاز دی اکسید کربن ( co2 ) در پوست اطراف تناسلی برای تحریک و افزایش متابولیسم است. این درمان باعث افزایش گردش خون ، تولید عروق تازه، ترمیم بافت و در نتیجه درمان تیرگی واژن می شود. درمان بطور معمول 15 تا 30 دقیقه به طول می انجامد و نیازی به مراقبت خاصی ندارد و بلافاصله بعد از اتمام کار می توانید به منزل بروید. بلافاصله بعد از درمان ممکن است کمی درد، تورم و سوزش را تجربه کنید، اما نگران کننده نیست و ظرف مدت چند ساعت بهبودی حاصل می شود. تعداد جلسات بطور معمول شامل 6 تا 10 جلسه است و بطور معمول هر 2 هفته یکبار انجام می شود.
- رفع تیرگی واژن و روشن کردن پوست آن
- درمان خشکی و سوزش واژن
- بهبود زیبایی ظاهری اندام تناسلی
- رفع چین و چروک های اطراف واژن
- جوانسازی پوست اطراف واژن
- استفاده از لوسیون و کرم:
در صورتی که تیرگی ها چشمگیر نباشند، ممکن است پزشک درمان با کرم های موضعی را برای شما توصیه کند. این نوع درمان اغلب برای روشن کردن تیرگی های سطحی کاربرد دارد و در موارد شدید تر اثربخشی بالایی ندارد. علاوه بر این، این درمان به دلیل لایه برداری شیمیایی ممکن است در برخی افراد باعث تحریک و ایجاد عفونت شود.
درمان تیرگی واژن چقدر زمان می برد ؟
تعداد جلسات و طول درمان به عوامل زیر وابسته است:
- گستردگی نواحی تحت درمان
- میزان تیرگی و سطحی یا عمقی بودن آن
- روش بکار برده شده توسط پزشک ( لیزر ، کربوکسی تراپی، دارودرمانی )
- تعداد جلسات درمان
- دستمزد پزشک متخصص
- منطقه کلینیک تحت درمان
عوارض روشن کردن واژن
برخی از عوارض احتمالی ناشی از درمان تیرگی اندام تناسلی عبارتند از:
- تحریک و سوزش پوست ناشی از لایه برداری شیمیایی توسط کرم های موضعی
- احتمال ایجاد زخم و اسکار از طریق درمان با لیزر
- درد و ناراحتی در هنگام مقاربت جنسی
- افزایش احتمال عفونت واژن
درمان های خانگی رفع تیرگی واژن
روغن های گیاهی دارای خواص ضد اکسیدانی و ضد التهابی هستند که می توانند مشکلات پوستی را التیام بخشیده و ترمیم کنند. روغن زیتون و روغن نارگیل از جمله این روغن ها هستند. می توانید چند قطره از روغن را روی دستان خود ریخته و آن را بمالید و سپس ناحیه مورد نظر را برای چند دقیقه ماساژ دهید. مراقب باشید روغن ها را در نواحی نزدیک واژن استفاده نکنید.
عصاره برگ آلوئه ورا با دارا بودن آلوئین، می تواند در درمان تیرگی واژن موثر واقع شده و با تقویت کلاژن سازی آن را روشن کند. بدین منظور نصف قاشق غذاخوری ژل آلوئه ورا را برداشته و به آرامی در ناحیه مورد نظر به مدت 20 تا 30 دقیقه ماساژ دهید.
برای روشن شدن پوست اطراف واژن، ماست را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی پوست ماساژ دهید. ماست علاوه بر روشن شدن لکه های پوستی به آرام کردن بثورات و تحریکات پوستی کمک می کند.
برش های سیب زمینی را بصورت دایره ای روی ناحیه مورد نظر قرار دهید. سیب زمینی با داشتن خواص سفید کننده می تواند به روشن شدن ناحیه تیره کمک کند.
سفیده تخم مرغ را باید به خوبی هم بزنید تا به اندازه کافی کف کند. سپس آن را روی نواحی تیره قرار دهید و پس از خشک شدن آن را با آب سرد بشویید.
یک پد پنبه ای را در یک فنجان شیر آغشته کنید و آن را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی نواحی تیره بگذارید. بعد از گذشت 15 دقیقه محل مورد نظر را شستشو دهید. برای دریافت نتیجه فوری این عمل را روزی 2 بار تکرار کنید.
یک تکه خیار کوچک را رنده کرده و به مدت 20 دقیقه روی نواحی تیره بدن بمالید و بعد از گذشت مدت زمان ذکر شده محل مورد نظر را به خوبی با آب سرد شستشو دهید. خیار علاوه بر درمان تیرگی ها در آبرسانی و حفظ رطوبت پوست نقش موثری ایفا می کند.
اقدامات موثر برای رفع تیرگی واژن
حفظ تعادل اسیدی پوست اطراف واژن می تواند در رفع تیرگی ها موثر واقع شود. از این جهت لازم است اقدامات زیر را جدی بگیرید:
- استفاده از صابون هایی با ph بالا را متوقف کنید.
- از انجام دوش واژینال به دفعات زیاد پرهیز کنید.
- مکمل های پروبیوتیک مصرف کنید.
- بطور مرتب تامپون خود را تعویض کرده و در حین رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
برای شستشوی واژن از مواد طبیعی ارگانیک و غیر اسیدی استفاده کنید تا عوارض جانبی احتمالی را به حداقل برسانید. رعایت بهداشت علاوه بر جلوگیری از تیرگی پوست، از بروز عفونت و خارش و التهاب در این ناحیه جلوگیری می کند. لایه برداری طبیعی می تواند به روشن شدن رنگ پوست اطراف واژن کمک کند. روغن زیتون، آلوئه ورا و شیر از جمله مواد طبیعی هستند که می توانید از آن ها استفاده کنید.
مواد شیمیایی سفید کننده تیرگی واژن، با از بین بردن چربی و ph طبیعی پوست باعث تحریک پوست اطراف اندام تناسلی شده و می توانند شرایط را بدتر کنند. بهتر است مواد طبیعی را جایگزین کنید. و یا در صورت استفاده از محصولات شیمیایی حتما ترکبیات آن را بررسی کنید.
لباس های نخی و گشاد رطوبت اطراف واژن را کاهش می دهند و می توانند از طریق افزایش اکسیژن رسانی به نواحی حساس بدن از افزایش تیرگی جلوگیری کنند.
پوست ناحیه تناسلی مانند سایر نقاط بدن نیازمند آبرسانی است . از این رو می توانید از مرطوب کننده ها و لوسیون های مخصوص با ترکیبات گیاهی در این نواحی استفاده کنید. البته لازم است احتیاط کنید که مرطوب کننده ها را به هیچ عنوان در داخل واژن یا حتی نزدیک به آن استفاده نکنید.
یکی دیگر از درمان های طبیعی تیرگی واژن، تعویض مرتب لباس های زیر بخصوص بعد از هربار ورزش است. تعریق می تواند باعث افزایش اصطکاک بین لباس و پوست ناحیه تناسلی شود. این عامل علاوه بر ایجاد تیرگی پوست می تواند باعث بروز عفونت شود. بنابراین لازم است تعویض لباس ها را جدی بگیرید.
ویتامین C علاوه بر خاصیت روشن کنندگی، برای سلامت پوست بسیار مهم است. بنابراین، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین سی همچون فلفل دلمه، پاپایا، آناناس، پرتقال، کلم بروکلی و توت فرنگی می تواند به روشن شدن پوست اندام های تناسلی کمک کند.
روش های پیشگیری از تیرگی واژن
- از انجام ورزش هایی که باعث افزایش اصطکاک می شوند خودداری کنید.
- هرگز لباس ها را خیس و مرطوب استفاده نکنید.
- از اصلاح موهای زائد با روش های معمول استفاده از تیغ و ژیلت خودداری کنید. لیزر را جایگزین کنید.
- لباس های جذب به خصوص لباس زیر و شلوار تنگ را کنار بگذارید.
- برای کنترل وزن از مصرف بیش از حد قند پرهیز کنید.
- از طریق ورزش، وزن خود را متعادل نگه دارید.
- هنگام مقاربت جنسی از روان کننده های واژن استفاده کنید.
- از انجام دوش واژینال پرهیز کنید.
- از مصرف محصولات معطر و شیمیایی مربوط به ناحیه تناسلی خودداری کنید.
سوالات متداول
بله. لیزر نوعی درمان سرپایی کم تهاجم و ایمن است. با این حال ممکن است در برخی از افراد لیزر منجر به حساسیت پوستی و تحریک در ناحیه تناسلی شود.
قبل از شروع درمان از بی حسی موضعی برای پیشگیری از درد و سوزش احتمالی استفاده می شود با این حال افردی که حساسیت بالایی دارند می توانند قبل از لیزر از مسکن استفاه کنند.
