یکی از مشکلاتی که ممکن است برخی خانم ها با افزایش سن تجربه کنند، خشکی و سوزش واژن است. وضعیتی که با علائمی همچون خارش، سوزش و درد همراه است. این بیماری ممکن است در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود و روش های درمانی متفاوتی دارد که در این مقاله بطور جامع به تمام موارد خواهیم پرداخت.
خشکی واژن چیست ؟
خشکی و سوزش واژن نوعی عارضه زنانه است که در اثر کمبود ترشح استروژن ایجاد می شود. این عارضه با علائم آزاردهنده ای همراه است و کیفیت رابطه زناشویی را تحت تاثیر قرار می دهد. در برخی از افراد ممکن است این عارضه با مشکلات دستگاه ادراری از جمله ؛ عفونت و تکرر ادرار همراه باشد. دلایل زیادی می تواند منجر به ایجاد این بیماری شود که در ادامه این مقاله به آن ها خواهیم پرداخت.
اطلاعات بیشتر : چسبندگی لگن چه علائمی دارد؟
علت خشکی واژن
در دیواره واژن مایعی وجود دارد که ضخامت و روانکاری آن را افزایش می دهد و با افزایش سن، تولید آن در بدن کاهش می یابد و این امر موجب نازک تر شدن و کاهش قابلیت ارتجاعی واژن می شود. این مایع نوعی هورمون زنانه موسوم به استروژن است. هرچقدر استروژن کمتری تولید شود، میزان ترشحات واژن کمتر شده و تعادل اسیدی واژن تغیر می کند. رایج ترین علت کاهش استروژن و به دنبال آن خشکی واژن، افزایش سن و بروز یائسگی است، اما دلایل دیگری نیز می توانند باعث ایجاد این عارضه شوند که برخی از آنها عبارتند از :
در زنانی که به تازگی زایمان کرده اند استروژن کمتر از حالت طبیعی ترشح می شود و همین امر موجب کاهش رطوبت طبیعی واژن شده و احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش می دهد.
روش هایی که برای درمان سرطان انجام می شوند به دلیل تاثیر منفی روی تخمدان ها احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند.
اوفورکتومی یا جراحی برداشتن تخمدان ها با عوارضی همچون خشکی واژن و یائسگی زودرس همراه است.
گاهی اوقات خشکی واژن در اثر استفاده از برخی داروها و عوارض جانبی آن ها ایجاد می شود. داروهای ضد بارداری با کاهش استروژن ممکن است باعث ایجاد این عارضه شوند.
برخی از خانم ها برای شست و شوی واژن و از بین بردن بوی نامطبوع آن از مواد شوینده استفاده می کنند که یکی از عوارض آن کاهش رطوبت طبیعی واژن و افزایش خشکی آن است.
نکته : علاوه بر موارد ذکر شده ، سایر عواملی که می تواند خشکی واژن را تشدید کند عبارتند از :
- سندروم شوگران: نوعی اختلال خود ایمنی که باعث التهاب و ترشحات غیر طبیعی در دیواره واژن می شود.
- مصرف بیش از اندازه داروهایی نظیر دیفن هیدرامین و ضد افسردگی ها
- مصرف دخانیات
- ورزش و فعالیت بدنی سنگین
- شستشوی بیش از حد واژن با صابون ها و مواد معطر
- استرس و یائسگی زودرس
علائم خشکی و سوزش واژن
رایج ترین علائم خشکی واژن عبارتند از :
- خشکی و کاهش روانکاری واژن
- درد هنگام رابطه جنسی
- تغیر رنگ ترشحات واژن
- لکه بینی یا خونریزی
- خارش در ناحیه واژن
- التهاب واژن
- عفونت
- کاهش اعتماد به نفس جنسی
در برخی افراد علاوه بر علائم فوق ممکن است علائم اختلال در دستگاه ادراری نیز مشاهده شود. این علائم عبارتند از :
- تکرر ادرار
- بی اختیاری ادرار
- وجود خون در ادرار
- سوزش و درد هنگام ادرار
- عفونت دستگاه ادراری
روش های پیشگیری از ابتلا به خشکی و سوزش واژن
رایج ترین روش های پیشگیری از خشک شدن و دهیدراته شدن واژن عبارتند از :
یکی از بهترین راه های پیشگیری از ابتلا به خشکی و سوزش واژن استفاده از روان کننده ها قبل از رابطه جنسی است. این مواد به حفظ رطوبت طبیعی واژن کمک می کنند و آن را هیدراته نگه می دارند. مرطوب کننده ها در انواع مختلفی وجود دارند که می توانید با توجه به نیاز خود از آن ها استفاده کنید.
اندام های تناسلی از مهمترین ارگان های بدن هستند و می توانند مستعد عفونت و بیماری شوند. مراقبت های بهداشتی برای این اندام ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است، اما سهل انگاری در این امر می تواند عواقب ناخوشایندی در پی داشته باشد. بنابراین توصیه می شود برای حفظ سلامت واژن، از شستشو با صابون ها و مواد شیمیایی اجتناب کنید و حتی الامکان برای شستشوی این ناحیه از مواد بدون عطر استفاده کنید.
فعالیت جنسی منظم روش دیگری برای پیشگیری از خشکی و سوزش واژن است. هنگام مقاربت جنسی جریان خون در بافت های واژن افزایش می یابد و این امر باعث افزایش ترشحات و حفظ رطوبت آن می شود. برانگیختگی قبل از رابطه جنسی نیز از موارد مهمی است که باعث هیدراته شدن واژن شده و از ابتلا به این عارضه پیشگیری می کند.
خشکی واژن چگونه درمان می شود ؟
برای درمان این عارضه گزینه های متعددی وجود دارد که برخی آن ها بدون نیاز به نسخه و برخی دیگر نیاز به تجویز و نسخه پزشک دارند. رایج ترین این درمان ها عباتند از :
یکی از رایج ترین گزینه ها درمان موضعی استروژن است. این دارو به شکل کرم و پماد تجویز می شود و فرد می تواند از آن بصورت موضعی بر روی واژن استفاده کند.
پیش تر اشاره کردیم که روان کننده ها برای پیشگیری از ابتلا به خشکی و سوزش واژن موثر هستند. اما این مواد علاوه بر جنبه پیشگیری در درمان این بیمای نیز موثر واقع می شود. برای درمان با این مواد روان کننده های مبتنی بر آب بر روان کننده های مبتنی بر روغن ارجعیت دارند.
سایر درمان های مرتبط با خشکی واژن عبارتند از: کربوکسی تراپی ، هورمون تراپی ، لیزر درمانی و…. برای دریافت اطلاعات جامع تمام گزینه های درمان و آشنایی با آن ها ، به مقاله راهنمای جامع تشخیص و درمان خشکی و سوزش واژن مراجعه کنید .
