زایمان طبیعی همیشه با درد شدیدی همراه است ، بخصوص اگر در حال پشت سر گذاشتن اولین زایمان خود باشید ، ممکن است درد غیرقابل تحملی را تجربه کنید. از این رو، بسیاری از زنان دغدغه تجربه زایمان بدون درد را دارند. امروزه با پیشرفت های پزشکی و ظهور روش های زایمان بی درد ، امکاناتی فراهم شده تا زنان شدت درد ناشی از زایمان را کاهش دهند و نوزاد خود را با آرامش در آغوش بگیرند.
زایمان بدون درد چیست ؟
در طول زایمان طبیعی از طریق تزریق اپیدورال به نخاع مادر ، درد حین زایمان کاهش می یابد. در این روش داروی بی حسی به منطقه ای از بدن تزریق شده و درد در نواحی خاصی همچون کمر ، لگن و پاها را کاهش می دهد. داروی ذکر شده در پایین ترین قسمت نخاع مادر تزریق می شود تا روند زایمان طبیعی تسهیل شود و دردهای شدید تسکین پیدا کند.
چه زمانی از بی حسی اپیدورال برای زایمان استفاده می شود؟
برخی از زنانی که بعد از 30 سالگی بارداری را تجربه می کنند یا آستانه درد پایینی دارند اغلب درخواست سزارین می کنند. در حالیکه زایمان با تزریق بی حسی اپیدورال با کاهش قابل ملاحظه درد ، امکان زایمان طبیعی بدون درد را فراهم می کند. بنابراین استفاده از این روش در زنانی با آستانه درد پایین برای داشتن زایمان طبیعی مناسب است.
روش و چگونگی انجام زایمان بدون درد
برای انجام زایمان به روش بی حسی اپیدورال ، ابتدا از مادر خواسته می شود بنشیند و پشت خود را قوس دهد و در حالت نشسته بی حرکت باقی بماند. حفظ این پوزیشن توسط مادر کارایی داروی بی حسی را افزایش می دهد و از بروز عوارض احتمالی پیشگیری می کند.
در مرحله بعد محل مورد نظر از طریق محلول ضد عفونی کننده پاک می شود تا برای تزریق ماده بی حسی آماده شود. بعد از اعمال بی حسی موضعی ، یک سوزن تو خالی را به ناحیه بی حس شده در قسمت پایین نخاع تزریق می کنند. سپس پزشک یک کاتتر نازک لوله ای را وارد ناحیه اپیدورال می کند تا عصب های انتقال دهنده پیام درد را غیر فعال کند. استفاده از کاتتر برای تزریق ماده بی حس کننده در حین زایمان استفاده می شود. با استفاده از این روش نواحی کمر و لگن بی حس شده و مادر در حین زایمان دردی را تجربه نخواهد کرد. در این روش مادر می تواند هوشیار باشد و با آرامش تولد نوزاد را مشاهده کند.
این نوع زایمان برای چه کسانی مناسب نیست ؟
زایمان بی درد برای افرادی که شرایط زیر را دارند روش مناسبی نیست:
- افراد دارای سابقه خونریزی و هماتوم
- جراحی های قبلی در ناحیه کمر و ستون فقرات
- اختلالات مرتبط با لخته شدن خون و استفاده از داروهای رقیق کننده خون
- اختلالات عصبی
- افراد مبتلا به عفونت خون
- در بیمارانی با واکنش آلرژیک به داروهای بیهوشی
اطلاعات بیشتر : آندومتریوز چیست و چگونه درمان می شود؟
فواید و مزایای زایمان بدون درد با اپیدورال
- زایمان بدون درد از طریق بی حسی اپیدورال فواید زیادی دارد که عبارتند از:
- روش موثری برای کاهش درد زایمان تا 90 درصد است.
- اغلب موارد ایمن است و کمترین عوارض جانبی را ایجاد می کند.
- امکان فشار آوردن و انقباض در حین زایمان را فراهم می کند.
- خللی در روند زایمان طبیعی ایجاد نمی کند.
- عوارض زایمان بی درد با اپیدورال:
با وجود ایمنی بالای این روش در زایمان طبیعی مانند هر روش پزشکی دیگری عوارض جانبی احتمالی وجود دارند که به شرح زیر است:
داروی اپیدورال ممکن است با کاهش فشارخون ، باعث کاهش ضربان قلب نوزاد شود. برای به حداقل رساندن این عارضه قبل از زایمان ، ممکن است مادر مایعات داخل وریدی دریافت کند و یا در مواقعی پزشک دارویی برای حفظ فشار خون تجویز کند.
برخی از بیماران ممکن است در ناحیه تزریق اپیدورال در کمر برای چند روز درد کمر را تجربه کنند. این درد معمولا چندروز بیشتر طول نمی کشد. علاوه بر این ، شواهدی مبنی بر اینکه این روش باعث کمر درد دائمی شود وجود ندارد.
اطلاعات بیشتر : درد های مزمن لگن به چه علت هستند؟
در موارد نادری ممکن است تزریق بی حسی باعث ایجاد سر درد شود که گاهی ممکن است تا چند روز طول بکشد. در صورت تجربه چنین عارضه ای گزینه های درمانی را از پزشک خود درخواست کنید.
در صورتی که مدت زمان زایمان طولانی باشد ممکن است احساس ضعف و سستی در پاها را احساس کنید که معمولا موقتی است و بعد از گذشت چند ساعت برطرف می شود.
تفاوت زایمان بی درد با بی حسی اپیدورال و اسپاینال
استفاده از بی حسی اسپاینال ، نوع دیگری از بی حسی برای زایمان بی درد است که فقط یکبار انجام می شود و بی حسی تا 2 ساعت باقی می ماند. از این روش بیشتر در زایمان های سزارین انجام می شود و کاملا بی خطر و با کمترین عوارض ممکن است. گاهی اوقات ممکن است از این روش و روش اپیدورال بصورت ترکیبی استفاده شود. انتخاب نوع بی حسی با توجه به شرایط بیمار و صلاحدید پزشک انجام می شود.
سوالات متداول
خیر. بی حسی اپیدورال توسط متخصص بیهوشی در ناحیه مورد نظر انجام می شود و اغلب بدون درد است . فقط ممکن است گاهی اوقات در حین تزریق ، سوزش و احساس فشار ناشی از وارد کردن سوزن را تجربه کنید.
داروی بی حسی عموما ظرف مدت کوتاهی تزریق شده و ظرف مدت 10 الی 15 دقیقه اثر می کند.
بله. بی حسی اپیدورال تنها انتقلال پیام های عصبی را مختل می کند و اجازه نمی دهد شما درد را حس کنید. در حالیکه در تمام طول زایمان طبیعی شما قادر به ایجاد فشار و انقباض برای تولد فرزند خود خواهید بود.
مقدار دارویی که از طریق اپیدورال به نوزاد انتقال می یابد بسیار ناچیز است و شواهدی دال بر آسیب دیدن نوزاد در این روش وجود ندارد.
خیر. این نوع زایمان هیچ تاثیری بر فرایند شیردهی ندارد.
