سونوگرافی ترانس واژینال (endovaginal ultrasound) با استفاده از امواج صوتی دارای فرکانس بالا از اندام های داخلی تصویربرداری میکند. تصاویر بدست آمده از این آزمایش نابهنجاری های دستگاه تناسلی زنان را شناسایی کرده و در تشخیص دقیق بسیار کمک کننده است. برخلاف سونوگرافی شکم که معاینه از طریق اندام های بیرونی شکم و لگن انجام می شود این روش نوعی معاینه داخلی برای بررسی نارسایی دهانه رحم ، لوله های فالوپ ، تخمدان ها ، دهانه رحم و واژن است.
سونوگرافی ترانس واژینال در چه مواردی انجام می شود؟
مواردی که ممکن است پزشک برای تشخیص دقیق از این نوع سونوگرافی استفاده کند عبارتند از:
- خونریزی غیرعادی در واژن
- درد شدید لگن
- بارداری خارج رحمی
- مشکلات مرتبط با ناباروری
- بررسی کیست یا فیبروم رحم
- تومورها
از این روش همچنین در دوران بارداری به منظور دستیابی به اطلاعات زیر استفاده می شود:
- کنترل ضربان قلب جنین
- بررسی نابهنجاری های احتمالی جنین
- تشخیص منبع خونریزی های غیرعادی
- تشخیص تاریخ بارداری
- تشخیص پارگی کیسه آب جنین
تفاوت سونوگرافی ترانس واژینال و سونوگرافی معمولی
در سونوگرافی معمولی شکم یا لگن، دسته اولتراسوند یا مبدل در قسمت بیرونی لگن قرار داده می شود. اما سونوگرافی ترانس واژینال ، تکنسین مبدل را در داخل کانال واژن قرار می دهد و تصاویر حاصل از آن را ثبت می کند. این روش معاینه در مقایسه با سونو معمولی تصاویر بسیار دقیق تری از اندام ها به ویژه لگن ، رحم ، لوله های فالوپ و تخمدان ها در اختیار قرار می دهد.
آماده شدن برای انجام سونوگرافی ترانس واژینال
برای انجام این آزمایش نیاز به آمادگی های قبلی نیست، فقط کافیست در اتاق معاینه حاضر شوید لباس خود را از کمر به پایین درآورده و یک روپوش بپوشید. در صورتی که نیاز به خالی یا پر بودن مثانه باشد، قبل از انجام سونوگرافی پزشک به شما اطلاع می دهد. انجام این آزمایش با مثانه پر تصویر واضح تری از اندام های داخلی را نشان می دهد با این حال در اغلب مواقع این روش با مثانه خالی انجام می شود. اما بسته به اینکه هدف از انجام این روش چه چیزی باشد دستورالعمل ها متفاوت خواهد بود.
نکته : در صورتی که هنگام انجام سونوگرافی ترانس واژینال در چرخه قاعدگی هستید لازم است قبل از آزمایش تامپون یا پد بهداشتی را خارج کنید.
چگونه انجام می شود؟
در طول انجام این نوع سونوگرافی بیمار به پشت دراز کشیده و پاها را باز و زانوها را خم می کند. سپس پزشک پروب سونوگرافی را با یک کاور آغشته به ژل روان کننده در داخل واژن می گذارد. هنگام قرار دادن پروب در داخل واژن، ممکن است کمی احساس فشار کنید اما غالبا این این روش عاری از درد است.
هنگامی که پروب در داخل واژن قرار می گیرد، امواج صوتی تصاویری از اندام های داخلی را به مانیتور منتقل می کنند. سپس پزشک مبدل را در حالی که هنوز در داخل بدن شماست به آرامی می چرخاند تا تصویر جامعی از اندام ها بدست آورد.
سونوگرافی آندوواژینال SIS
یکی دیگر از انواع سونوگرافی روشی که است که در آن قبل از انجام آزمایش مقداری آب نمک استریل شده به داخل رحم تزریق می شود. این روش در تشخیص نابهنجاری های احتمالی رحم کمک کننده است. با این حال برخلاف سونوگرافی ترنس واژینال برای زنان باردار و خانم های مبتلا به عفونت قابل انجام نیست.
عوامل خطر
هیچ عامل خطر شناخته شده ای در رابطه با این روش آزمایش وجود ندارد. این سونوگرافی به دلیل عدم استفاده از تشعشع در تکنیک های تصویربرداری در زنان باردار برای مادر و جنین بی خطر است . احساس فشار و ناراحی خفیف در ابتدا طبیعی است، اما بعد از اتمام کار رفع می شود. اگر در طول معاینه درد یا احساس ناراحتی شدیدی را تجربه کردید حتما به پزشک اطلاع دهید.
تشخیص بیماری ها
سونوگرافی ترنس واژینال در تشخیص عوامل زیر کمک کننده است:
- سرطان اندام های جنسی
- بارداری معمولی
- فیبروم ها
- کیست ها
- عفونت لگن
- حاملگی خارج رحمی
- سقط جنین
- جفت سرراهی
اطلاعات بیشتر : آندومتریوز چیست و چگونه درمان می شود؟
مزایای سونوگرافی ترانس واژینال
سونوگرافی دارای مزایای بسیاری است از جمله این که این روش معاینه کاملا بدون درد است . و به دلیل عدم استفاده از اشعه بی خطر و ایمن است. در اغلب موارد نیاز به تزریق هیچ ماده ای نیست. امواج صوتی با فرکانس بالا تضمین می کند که تصاویر با جزئیات بسیار بالا ثبت شده و جزئیات کامل در اختیار پزشک قرار می گیرد. در طول انجام این روش پزشک متخصص در کنار شماست و شما به راحتی می توانید نگرانی های خود را با ایشان در میان بگذارید.
سوالات متداول
1- چقدر زمان می برد؟
این آزمایش حدود 15 تا 30 دقیقه طول می کشد و نتایج آن بعد از 24 ساعت آماده می شود.
2- توسط چه کسی و در چه مراکزی انجام می شود؟
این سونوگرافی توسط سونوگرافیست ها در مراکز رادیولوژی و سونوگرافی و در بیمارستان ها انجام می شود. در برخی موارد ممکن است پزشک متخصص زنان و زایمان این معاینه را انجام دهند. این روش در داخل اتاق کم نور انجام می شود تا تصاویر بدست آمده به وضوح دیده شوند. برای حفظ حریم خصوصی شما درب اتاق معاینه بسته است و در قسمت بیرونی تابلویی وجود دارد که نشان می دهد معاینه سونوگرافی در حال انجام است و بجز کادر پزشکی افراد دیگر نمی توانند وارد شوند.
3- آیا این سونوگرافی درد دارد؟
خیر. در اغلب مواقع این نوع معاینه بدون درد انجام می شود. اما برخی افراد ممکن است هنگام وارد کردن پروب به داخل واژن احساس فشار یا ناراحتی خفیفی را تجربه کنند که بعد از اتمام آزمایش رفع می شود.
4- آیا این آزمایش با عوارض جانبی همراه است؟
این سونوگرافی هیچ عارضه ای به همراه ندارد و بعد از تمام شدن معاینه می توانید فعالیت های عادی خود را از سر بگیرید. ممکن است بعد از انجام آزمایش متوجه ترشحات جزئی ناشی از ژل روان کننده در واژن شوید ، اما این مسئله نگران کننده نیست و ترشحات در عرض 24 ساعت متوقف می شود.
5- برای تشخیص چه بیماری هایی کاربرد دارد؟
این آزمایش در صورت داشتن علائم درد لگن یا خونریزی غیر طبیعی و برای بررسی تشخیص تومورهای رحم، کیست تخمدان، پولیپ و ناباروری توسط پزشک انجام می شود.
انجام سونوگرافی ترانس واژینال در سه ماه اول بارداری برای تشخیص نارسایی دهانه رحم توسط بهترین متخصص در شهریار
