بارداری در سنین بالا

منظور از بارداری در سن بالا، حاملگی زنان 35 سال به بالا است. این بارداری ها بیشتر دچار عوارض ناخواسته می شوند. برخی از این عوارض عبارتند از بالاتر بودن آمار سقط جنین، اختلالات ژنتیکی، عوارض بارداری مانند فشار خون بالا یا دیابت بارداری.

زنانی که در سنین بالاتر می خواهند باردار شوند چه باید بکنند؟

بارداری در سن بالا (35 سال به بالا) چندان تفاوتی با بارداری معمولی ندارد، فقط نظارت پزشک بر فرد باید بیشتر باشد. شما بیشتر باید مراقب علائم بارداری و عوارض آن باشید. توجه داشته باشید علیرغم بیشتر بودن خطرات بارداری در این سنین، بیشتر افراد بدون مشکل بارداری سالمی را تجربه می کنند و صاحب فرزند می شوند.

سن بالا چه تاثیری بر تخمکها می گذارد؟

در زنان تعداد مشخصی تخمک تولید می شود. در هر چرخه قاعدگی، یک تخمک بالغ شده و آزاد می شود. هر چه سن بیشتر شود، تخمکهای کمتری نیز باقی می مانند. تخمکهایی که در اواخر دوران باروری زن باقی می مانند احتمال بیشتری دارد که مشکلات کروموزومی داشته باشند که منجر به اختلالات ژنتیکی می شود. اختلال ژنتیکی از بدو تولد همراه با کودک خواهد بود اگر چه نشانه های آن ممکن است در آینده دور بروز کند.

خطرات و عوارضی بارداری در سن بالا

همه بارداری ها ممکن است با خطرات یا عوارضی مواجه شوند اما در سن 35 سال به بالا احتمال آن بیشتر است:

• پره اکلامپسی
• دیابت بارداری
• زایمان زودرس یا تولد نوزادی با وزن کم
• دوقلو شدن جنین
• سقط جنین
• سندرم داون یا اختلالات ژنتیکی دیگر
• سزارین
• مردن جنین

چرا بارداری در سن بالا با خطرات بیشتری همراه است؟

یکی از دلایل آن کاهش کیفیت تخمکهاست. این به این معنی است که با افزایش سن، کیفیت تخمکها پایین می آید. تخمکهای قدیمی تر بیشتر احتمال دارد که ناهنجاری کروموزومی ایجاد کنند. بسیاری از این ناهنجاریها را میتوان در آزمایشهای غربالگری سه ماهه اول بارداری تشخیص داد.

یک دلیل دیگر برای عوارض بیشتر در بارداری سن بالا، این است که سلامت مادر نیز کاهش می یابد. احتمال این که شما پس از سی و پنج سالگی دچار مشکلات پزشکی مزمن شوید که بر بارداری و زایمان تاثیر می گذارند بیشتر است، مثلا احتمال ابتلا به فشار خون بالا یا چاقی در 35 سالگی بیشتر از 25 سالگی است.

فواید بچه دار شدن در سن بالا

 تشکیل خانواده و بچه دار شدن یک تصمیم شخصی است و بسیاری از افراد آمادگی انجام آن پیش از 35 سالگی را ندارند. در واقع، در سنین 35 سال به بالا افراد تجربیات بیشتری دارند، توانایی مالی بهتری دارند و به طور کلی ثبات مالی شان بیشتر است. این موارد باعث می شود استرسها و فشار بچه دار شدن کمتر باشد.

از طرفی تکنولوژیهای کمک به باروری مانند آی وی اف این امکان را به افراد می دهد که باروری موفقی را حتی در سن بالا، تجربه کنند. تحقیقات نشان می دهند آمار افرادی که اولین فرزند خود را در اواخر دهه سی عمر خود تجربه می کنند، هر ساله رو به افزایش است.

چه آزمایشهایی برای کسانی که در سن بالا می خواهند باردار شوند توصیه می شود؟

آزمایشهای غربالگری ژنتیکی برای تمام بارداریها توصیه می شود اما در افراد بالای 35 سال به صورت ویژه لازم است. این آزمایشهای غربالگری غیر تهاجمی و اختیاری هستند و تشخیص م یدهند خطر برخی مشکلات جدی در کودک شما چقدر است. در بیشتر آزمایشهای غربالگری، از آزمایش خون یا سونوگرافی استفاده می شود تا احتمال اختلال ژنتیکی جنین مشخص شود.

اگر در آزمایش، مشکلی شناسایی شود، میتوان آزمایشهای ژنتیکی جدی تر و دقیق تری انجام داد از جمله نمونه برداری از پرزهای جفت جنین و آمنیوسنتز. در نمونه برداری از پرزهای جفت جنین یا سی وی اس، سلولهای جفت برداشته شده و برای تشخیص وضعیت ژنتیکی استفاده می شوند.

در آمنیوسنتز، یک سوزن از طریق شکم وارد می شود تا نمونه ای از مایع آمنیوتی داخل رحم برداشته شود، این مایع برخی مشکلات ژنتیکی را آشکار می سازد.

چگونه میتوانم خطرات بارداری در سن بالا را کم کنم؟

اگر 35 سال به بالا دارید و حامله هستید یا قصد آن را دارید، با اقدامات زیر میتوانید عوارض بارداری را کاهش دهید:

• مراقبتهای پیش از بارداری را شروع کنید و تحت نظر پزشک قرار بگیرید.
• اگر بیماری دارید آن را خوب مدیریت کنید، مثلا اگر دیابت دارید قند خونتان را در سطح نرمال حفظ کنید.
• ویتامینهای بارداری مانند اسید فولیک مصرف کنید.
• مرتبا ورزش کنید.
• استعمال هر گونه دخانیات را ترک کنید.
• مصرف الکل را قطع کنید.
• رژیم غذایی سالم با مقدار زیادی میوه جات، سبزیجات، غلات کامل (سبوس دار) و گوشت بدون چربی داشته باشید.
• وزن سالم داشته باشید.

مشکلات کروموزومی در حاملگی سن بالا چقدر شایع است؟

به طور کلی با افزایش سن احتمال مشکلات کروموزومی و ژنتیکی بیشتر می شود، مثلا اگر بالای 35 سال سن دارید احتمال این که صاحب فرزندی مبتلا به سندرم داون شوید بیشتر می شود. بر اساس آمار، احتمال مشکلات کروموزومی به صورت زیر است:

• در سن 20 سالگی یک مورد از هر 1480 مورد
• در سن 30 سالگی یک مورد از هر 940 مورد
• در سن 35 سالگی، یک مورد از هر 353 مورد
• در سن 40 سالگی، یک مورد از هر 80 مورد
• در سن 45 سالگی، یک مورد از هر 35 مورد

سن ایده آل برای بارداری

به طور کلی زنان از زمان پریود شدن امکان باردار شدن دارند تا زمان یائسگی. متوسط دوره باروری در زنان بین 12 و 51 سال است. اما بهترین زمان برای حاملگی، بین 20 تا 30 سالگی است. در این سن از نظر سلامتی مادر و جنین در بهترین احتمال قرار دارند. در یک پژوهش چنین نتیجه گیری شد که سن ایده آل برای زایمان اولین کودک، 30.5 سالگی است.

سوالات متداول

1. احتمال سقط جنین در بارداری در سنین بالا چقدر است؟

حتی در سن بالا هم احتمال به دنیا آوردن فرزند سالم بسیار بیشتر از سقط جنین است. اگر بین 35 تا 40 سال سن دارید، احتمال سقط جنین حدود 20 تا 30 درصد است. این احتمال برای افراد بالای 40 سال به حد قابل ملاحظه ای بیشتر می شود.

2. چه سنی برای بارداری بالا محسوب می شود؟

همان طور که گفته شد، سن 35 سال به بالا برای حاملگی پرخطر محسوب می شود و مراقبتهای بیشتری نیاز دارد.

3. آیا بارداری در افرادی که بیش از 35 سال سن دارند سخت تر است؟

تحقیقات نشان می دهند باروری در اواسط دهه سی عمر ما تا اواخر دهه سی تا حد چشمگیری کاهش می یابد. کاهش باروری به این معنی است که کیفیت و کمیت تخمکها در تخمدانهای زنان کمتر می شود. همین امر در مورد مردان نیز صادق است اما اعداد و ارقام آن اندکی تفاوت می کند. توجه داشته باشید بارداری پس از 35 سالگی غیر ممکن نیست بلکه بسیار هم محتمل است، فقط باید بدانید از 35 سالگی قابلیت باروری با سرعت بالاتری شروع به ضعیف شدن می کند.

4. آیا در سن 42 سالگی هم میتوان باردار شد؟

بله. امکان بارداری طبیعی در 42 سالگی نیز وجود دارد. با این حال از حدود 40 سالگی احتمال بارداری طبیغی در هر سیکل قاعدگی حدود 5 درصد است.